"ภาพสุดท้ายที่ประทับใจของหลวงปู่ก้ำ เกจิอาจารย์ชื่อดัง 5 แผ่นดิน คือภาพที่ท่านออกมาดูน้ำท่วมที่กำลังท่วมท้นวัดบุญเกิด ด้วยใบหน้าที่เปี่ยมด้วยความห่วงใย ท่านได้กล่าวอวยพรให้ชาวบ้านทุกคนปลอดภัยจากภัยพิบัติในครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นถึงพระเมตตาที่ท่านมีต่อศิษยานุศิษย์และชาวบ้านอย่างลึกซึ้ง
ตลอดระยะเวลาที่ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบุญเกิด หลวงปู่ก้ำไม่เพียงแต่เป็นที่พึ่งทางใจของชาวบ้านเท่านั้น แต่ยังเป็นผู้ริเริ่มและส่งเสริมการศึกษาในพื้นที่อย่างแข็งขัน ท่านได้จัดตั้งโรงเรียนปริยัติธรรมและโรงเรียนระดับอนุบาลจนถึงประถมศึกษาภายในวัด รวมถึงสนับสนุนสถานศึกษาอื่นๆ ในอำเภอดอกคำใต้ ทำให้วัดบุญเกิดเป็นศูนย์กลางการศึกษาและพัฒนาชุมชนที่สำคัญ
การที่หลวงปู่ก้ำออกมาดูน้ำท่วมและให้พรในครั้งนี้ จึงเป็นการแสดงให้เห็นถึงความห่วงใยที่ท่านมีต่อทุกชีวิต และเป็นการตอกย้ำถึงบทบาทของท่านในฐานะพระนักการศึกษาและนักพัฒนาชุมชนที่เสียสละเพื่อผู้อื่น"
ประวัติหลวงปู่ก้ำ
พระราชมงคลวิสุทธิ์ มีนามเดิมว่า ก้ำ ธรรมขันธ์ เกิดเมื่อ ปีระกา วันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2464 (สมัยรัชกาลที่ 6) ที่บ้านเลขที่ 51 หมู่ที่ 4 ตำบลดอกคำใต้ อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย โยมบิดาชื่อ นายเฮือน ธรรมขันธ์ โยมมารดา ชื่อ นางเย็น ธรรมขันธ์
บรรพชาเป็นสามเณร ปีวอก วันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2475 ณ วัดดอนเหล็ก ตำบลดอกคำใต้ อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย โดยมี เจ้าอธิการแก้ว กาวิชโย วัดดอนเหล็ก เป็นพระอุปัชฌาย์
อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ปีมะโรง วันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2484 ณ วัดดอนเหล็ก ตำบลดอกคำใต้ อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย โดยมี เจ้าอธิการแก้ว กาวิชโย วัดดอนเหล็ก เป็นพระอุปัชฌาย์ พระอธิการตุ๊ด ธมฺมลงฺกาโร วัดสันช้างหิน เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระอธิการสิงห์กี ธมฺมจารี วัดสันกลาง เป็นพระอนุสาวนาจารย์
การศึกษา
- พ.ศ. 2475 สำเร็จการศึกษาหนังสือล้านนา จากวัดบุญเกิด
- พ.ศ. 2480 สำเร็จการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนประชาบาลบ้านสันช้างหิน ตำบลดอกคำใต้ อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย
- พ.ศ. 2483 สอบได้นักธรรมชั้นเอก สำนักเรียนคณะวัดเมืองชุม อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย
- พ.ศ. 2493 สอบได้ประกาศนียบัตรครูมูล (ป.) สำนักเรียนสนามสอบ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย
- พ.ศ. 2497 สอบได้ประกาศนียบัตรประโยคครูประถม (ป.ป.) สำนักเรียนสนามสอบ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย
- พ.ศ. 2516 สอบได้วิชาครูพิเศษมัธยม (พ.ม.) สำนักเรียนสนามสอบ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย
เกียรติคุณ
- พ.ศ. 2547 ได้รับถวายปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- พ.ศ. 2559 ได้รับถวายปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- พ.ศ. 2514 ได้รับยกฐานะเป็นวัดพัฒนาตัวอย่าง พ.ศ. 2536 ได้รับเสาเสมาธรรมจักรทองคำ จากผลงานสร้างศูนย์อบรมเด็กก่อนเกณฑ์ขึ้นในวัด
- พ.ศ. 2537 ได้รับพัดและประกาศนียบัตรเป็นวัดพัฒนาดีเด่น จากสมเด็จพระสังฆราชฯ พ.ศ. 2541 ได้รับโล่ห์เป็นรางวัลดีเด่นที่เป็นศูนย์พุทธศาสนาวันอาทิตย์ จากสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
- พ.ศ. 2542 ได้รับโล่เป็นรางวัลผลงานการจัดเป็นศูนย์การเรียนชุมชน (กศ.น.)
- พ.ศ. 2550 ได้รับโล่และเกียรติบัตรยกย่องให้เป็นคนดีศรีดอกคำใต้
ตำแหน่งฝ่ายปกครอง
- พ.ศ. 2490 เป็นเจ้าอาวาสวัดบุญเกิด
- พ.ศ. 2493 เป็นเจ้าคณะตำบลดอกคำใต้
- พ.ศ. 2506 เป็นเจ้าคณะกิ่งอำเภอดอกคำใต้
- พ.ศ. 2506 เป็นพระอุปัชฌาย์
- พ.ศ. 2509 เป็นเจ้าคณะอำเภอดอกคำใต้
- พ.ศ. 2542 เป็นรองเจ้าคณะจังหวัดพะเยา
- พ.ศ. 2544 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดพะเยา
- พ.ศ. 2561 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 6
สมณศักดิ์
- พ.ศ. 2506 เป็นพระครูประทวนสมณศักดิ์
- พ.ศ. 2513 เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอ ชั้นโท ที่พระครูสุวรรณคณาภิรักษ์
- พ.ศ. 2517 เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอ ชั้นเอก ในราชทินนามเดิม
- พ.ศ. 2528 เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอ ชั้นพิเศษ ในราชทินนามเดิม
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2546 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ที่พระมงคลวัฒน์
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2559 เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่พระราชมงคลวิสุทธิ์ พุทธิธรรมานุสิฐ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี